118 तत्वों के नाम और प्रतीक (संकेत), परमाणु क्रमांक, परमाणु भार, खोजकर्ता | 118 elements and their symbols in Hindi

आज हम आपको प्रकृति में पाए जाने वाले 118 रासायनिक तत्वों के नाम उनके प्रतीक हिंदी में बताने वाले हैं। निचे टेबल में हमने सभी 118 तत्वों के नाम, संकेत, परमाणु क्रमांक, परमाणु भार, तत्वों के खोजकर्ता और उनके खोज के वर्ष की लिस्ट दी गयी है। अगर आप परमाणु क्रमांक लिस्ट, आवर्त सारणी, 118, 114 तत्वों के नाम, elements and their symbols, रासायनिक पदार्थों के नाम एवं उनके सूत्र ढूंढ रहे हैं तो हमें उम्मीद है यह 118 elements list in Hindi आपके काम आयेंगे। आप निचे दिए गये लिंक से 118 तत्वों के नाम और सूत्र pdf भी डाउनलोड कर सकते हैं।

PDF डाउनलोड की लिंक निचे दी गयी है

118 तत्वों के नाम और प्रतीक (संकेत)

नामप्रतीक (संकेत)परमाणु क्रमांकपरमाणु भारखोजकर्तावर्ष
हाइड्रोजनH11.0079एच. कैवेन्डिश1766
हीलियमHe24.0026पी. जानस्सेन व एन. लॉकएर1868
लीथियमLi36.941जे.ए. अर्फवेडसन1817
बेरेलियमBe49.0122एल.एन. वाऊक्वेलिन1798
बोरॉनB510.811जे. एल. लुजेक, एल. जे. थेनार्ड, एच. डेवी1808
कार्बनC612.0107अज्ञात3750 ईसा-पूर्व
नाइट्रोजनN714.0067डी. रदरफोर्ड1772
ऑक्सीजनO815.994शीले एवं प्रीस्टले1772
फ्लोरीनF918.9984एच. मोइसन1886
नियॉनNe1020.1797डब्ल्यू. रामसे व एम. ट्रेवर्स1898
सोडियमNa1122.9897एच. डेवी1807
मैग्नीशियमMg1224.305जे. ब्लैक1755
अल्युमिनियमAl1326.9815एच. सी. ओर्स्टेड1825
सिलिकॉनSi1428.0855जे. बर्जेलियम1823
फॉस्फोरसp1530.9738एच. ब्रांड1669
सल्फरS1632.065अज्ञात
क्लोरीनCl1735.453के. शीले1774
ऑर्गनAr1839.948डब्ल्यू रामसे व जे. रेले1894
पोटैशियमk1939.0983एच. डेवी1807
कैल्सियमCa2040.078एच. डेवी1808
स्कैण्डियमSc2144.9559एल.एफ.निल्सन1879
टाइटेनियमTi2247.867डब्ल्यू. ग्रेगर1791
वनेडियमV2350.9415ए.एम.डी.रियो1801
क्रोमियमCr2451.9961एल.एन. वाऊक्वेलिन1797
मैंगनीज़Mn2554.938जे.जी. गन एवं  आई. जी. कैम1774
आइरनFe2655.845अज्ञात
कोबाल्टCo2758.9332जी. ब्रांट1735
निकलNi2858.6934ए. क्रॉन्सटेड्ट1751
कॉपरCu2963.546अज्ञात
जिंकZn3065.39अज्ञात
गैलियमGa3169.723डि. ब्यासबाऊड्रेन1875
जर्मेनियमGe3272.64सी. विंकलर1886
आर्सेनिकAs3374.9216ए. मैग्नेस2500 ईसा-पूर्व
सेलेनियमSe3478.96जे. बर्जेलियम1817
ब्रोमीनBr3579.904ए.जे. बालार्ड एवं सी.जे. लोविग1826
क्रिप्टॉनKr3683.8डब्ल्यू रामसे व एम. ट्रेवर्स1898
रुबिडियमRb3785.4678आर. बुनसेन व जी. किरचॉफ1861
स्ट्रोन्शियमSr3887.62डब्ल्यू क्रुकशंक1790
वाईटरियमY3988.9059जे. गेबोलिन1794
ज़र्कोनियमZr4091.224एम.एच. क्लापोर्थ1789
नायोबियमNb4192.9064सी. हैचेट1801
मॉलीब्डेनमMo4295.94के. शीले1778
टेक्निशियमTc4398ए. जे.सेगर व सी. पेरियर1937
रूथेनियमRu44101.07के. क्लाउस1844
रोह्डियमRh45102.9055डब्ल्यू वोलेस्टीन1803
पैलेडियमPd46106.42डब्ल्यू. वोलेस्टीन1803
सिल्वरAg   47107.8682अज्ञात
कैडमियमCd48112.411एफ. स्ट्रोमेएर एवं के.एस.हर्मन1817
इण्डियमIn49114.818एफ. रीच व टी. रिक्टर1863
टिनSn50118.71अज्ञात
ऐन्टिमोनीSb51121.76अज्ञात3000 ई.-पूर्व
टेल्यूरियमTe52127.6एम. वॉन रीचेन्स्टीन1782
आयोडीनI53126.9045बी. कर्टियस1811
जेनॉनXe54131.293डब्ल्यू. रामसे व एम. ट्रेवर्स1898
सीज़ियमCs55132.9055आर. बुनसेन, जी. किरचौफ1860
बेरियम Ba56137.327शीले एवं डेवी1808
लैन्थेनमLa57138.9055सी. मोसान्देर1839
सीरियमCe58140.116जे. बर्जेलियस व डब्ल्यू हिस्लिंगर1803
प्रसियोडाइमियमPr59140.9077सी. वॉन वेल्सबाख1885
नियोडाइमियमNd60144.24सी. वॉन वेल्सबाख1885
प्रोमेथियमPm61145जे. मरिन्सकी1945
समेरियमSm62150.36एल डि ब्यासबाऊड्रेन1879
युरोपियमEu63151.964एच. डिमैके1901
गेडोलिनियमGd64157.25डि. मैरिग्नैक1880
टर्बियमTb65158.9253सी. मोसेन्डर1843
डिसप्रोसियमDy66162.5एल डी ब्यासबाऊड्रेन1886
होल्मियमHo67164.9303जे. सोरेट व एम. डेलाफोन्टेई1878
इरबियमEr68167.259सी. मोसेन्डर1839
थुलियमTm69168.9342पी. क्लीव1879
वाईटर्बियमYb70173.04सी. मैरिग्नैक1878
लुटीशियमLu71174.967जी. अर्बेन1907
हाफ्नियमHF72178.49डी. कॉस्टर एवं डि. हेवेसी1923
टेन्टेलमTa73180.9479ए. इकेबर्ग1802
टंगस्टनW74183.84जॉन जोश एवं फोस्टो एल्युअर1783
रीनियमRe75186.207डब्लु. नोड्डाक व अन्य1925
ओस्मियमOs76190.23एस. टेनेंट1803
इरीडियमIr77192.217एस. टेनेंट1803
प्लैटिनमpt78195.078ए.डि. उल्लोआ1735
गोल्डAu79196.9665अज्ञात
मरकरीHg80200.59अज्ञात
थैलियमTi81204.3833डब्ल्यू. क्रूक्स1861
लेडPb82207.2अज्ञात
बिस्मथBi83208.9804जी. एग्रीकोला1953
पोलोनियमPo84209पियरे व मैडम क्यूरी1898
एस्टेटाइनAt85210डी.आर.मैकेंजी एवं के.आर. मैकेंजी1940
रेडॉनRn86222फ्रेडरिक अर्नेस्ट1900
फ्रैंसियमFr87223एम. पेरे1939
रेडियमRa88226पियरे व मैडम क्यूरी1898
ऐक्टिनियमAc89227ए. डेविरने1899
थोरियमTh90232.0381जे. बर्जेलियम1828
प्रोटेक्टिनियमPa91231.0359एफ. सॉडी एवं अन्य1917
यूरेनियमU92238.0289मार्टिन क्लेप्रॉथ1789
नेप्च्यूनियमNp93237ई. मैकमिलन एवं पी. अबेलसन1940
प्लूटोनियमPu94244जी. सीबोर्ग एवं अन्य1940
अमेरिशियमAm95243जी. सीबोर्ग एवं अन्य1945
क्यूरियमCm96247जी. सीबोर्ग1944
बर्केलियमBk97247जी. सीबोर्ग1949
कैलीफोर्नियमCf98251जी. सीबोर्ग एवं ए. घिओर्सो1950
आइंस्टीनियमEs99252जी. सीबोर्ग एवं ए. घिओर्सो1952
फर्मीयमFm100257जी. सीबोर्ग एवं ए. घिओर्सो1953
मेण्डेलीवियमMd101258जी. सीबोर्ग एवं ए. घिओर्सो1955
नोबेलियमNo102259जी. सीबोर्ग एवं ए. घिओर्सो1958
लोरेनसियमLr103262ए. घिओर्सो1961
रदरफोर्डियमRf104261ए. घिओर्सो एवं  इवान फ्लेरो1964
डब्नियमDb105262घिओर्सो या  फ्लेरो1967
सीबोर्गियमSg106266जी. सीबोर्ग1974
बोरियमBh107264ओग्नेसियन1981
हैसियमHs108277मुन्जेनबर्ग एवं अन्य1984
मेइट्नेरियमMt109268मुन्जेनबर्ग एवं अन्य1982
डार्म्स्टेडशियमDs110मुन्जेनबर्ग एवं अन्य1994
रेन्टजेनियमRg111272एस. हॉफमैन1994
युननबियम या कोपरनिसियमUub या Cn112एस. हॉफमैन एवं वी. नीनोव1996
युनुनट्रियमUut1132003
युनुनक्वैडीयम या फ्लेरोवियमUuq या Fl1141998
युनुनपेन्टियमUup1152003
युनुनहेक्सियम या लिवरमोरियमUuh या Lv1162000
युनुनसेप्टियमUus117
युनुनोक्टियमUuo1182006

इस आवर्त सारिणी से आपको रासायनिक पदार्थों के नाम एवं उनके सूत्र, परमाणु क्रमांक, संकेत, खोजकर्ता आदि के बारे में जानकारी मिल गयी होगी।

118 तत्वों के नाम और सूत्र PDF Download

आप निचे दिए गये लिंक पर क्लिक करके PDF file डाउनलोड कर सकते हैं:

PDF Download

उम्मीद है यह PDF file आपके काम आएगी।

रासायनिक तत्वों से जुड़े समान्य प्रश्न

  1. Q. रसायन विज्ञान में कितने तत्व होते हैं?

    रसायन विज्ञानं में अभी तक ज्ञात तत्वों की संख्या 118 है।

  2. Q. सबसे हल्का तत्व कौन सा है?

    रसायन विज्ञान में सबसे हल्का तत्व हाइड्रोजन है।

  3. Q. सबसे भारी तत्व कौन सा है?

    प्रकृति में पाए गए तत्वों में यह सबसे भारी तत्व ऑस्मियम है जिसका प्रतीक चिन्ह Os है।

आगे पढ़ें:

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *